บทที่ 2 ข้อมูล สารสนเทศ และการจัดการ

2.1  ข้อมูลและสารสนเทศ
     1.ข้อมูล [Data]
             หมายถึง ข้อเท็จจริงหรือเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้น

     2.สารสนเทศ [Information]

            หมายถึง ข้อมูลต่างๆที่ผ่านการประมวลผลแล้ว

     3.ลักษณะของข้อมูลที่ดี

         
           - มีความถูกต้องและแม่นยำ
            - มีความสมบูรณ์ครบถ้วน
            - ถูกต้อง รวดเร็ว และเป็นปัจจุบัน
            - ความสอดคล้องของข้อมูล

     4.ชนิดและลักษณะของข้อมูล

             4.1 ข้อมูลที่เป็นตัวเลข [numeric data]

                 1.เลขจำนวนเต็ม เช่น 1,2,-4

                 2.เลขทศนิยม    

                  2.1 แบบใช้ทั่วไป เช่น 7.0,35.73,-41.89

                  2.2 แบบใช้งานทางวิทยาศาสตร์ เช่น 2.998×10⁸

            4.2 ข้อมูลที่เป็นอักขระ [ character data]

     5.ประเภทของข้อมูล
           1.ข้อมูลปฐมภูมิ [primary data] คือ ข้อมูลที่ได้จากการรวบรวมหรือบันทึกจากแหล่งข้อมุลโดยตรง ไม่ได้คัดลอกและเป็นปัจจุบันมากกว่า

           2.ข้อมูลทุติยภูมิ [secondary data] คือ ข้อมูลที่มีผู้รวบรวมหรือเรียบเรียงไว้แล้ว นำมาอ้างอิงได้

                                        

2.2 กระบวนการจัดการสารสนเทศ

         1.การรวบรวมและการตรวจสอบข้อมูล

                 - การรวบรวมข้อมูล : ใช้เทคโนโลยีในการจัดเก็บข้อมูล
                 - การตรวจสอบข้อมูล : ตรวจสอบความถูกต้อง โดยอาจใช้สายตาของมนุษย์หรือใช้คอมพิวเตอร์ช่วยตรวจสอบ

                                
         2.การประมวลผลข้อมูล
                 - การจัดกลุ่มข้อมูล : ควรจัดกลุ่มเป็นหมวดหมู่ที่ชัดเจน
                 - การจัดเรียงข้อมูล : ควรจัดเรียงข้อมูลที่มีความสำคัญตามลำดับตัวเลขหรืออักขระ
                 - การสรุปผลข้อมูล : ควรสรุปข้อมูลให้กระชับและได้ใจความสำคัญ

                                      
 
         3.การจัดเก็บและดูแลรักษาข้อมูล
                - การเก็บรักษาข้อมูล : บันทึกไว้ในสื่อการบันทึกข้อมูล
                - การทำสำเนาข้อมูล : การคัดลอกข้อมูลจากต้นฉบับเพื่อเก็บรักษา

                                              


        4.การแสดงผลข้อมูล
                - การสื่อสารและเผยแพร่ข้อมูล
                - การปรับปรุงข้อมูล : การติดตามผลตอบกลับ เพื่อนำข้อมูลเหล่านั้นมาปรับปรุงแก้ไข

                                               

2.3 ข้อมูลในระบบคอมพิวเตอร์
          1.ระบบเลขฐานสอง
                  การเก็บข้อมูลหรือการสั่งงานจะต้องอาศัยระบบเลขฐานสอง เนื่องจากคอมพิวเตอร์
ทำงานด้วยสัญญาณไฟฟ้าโดยแทนตัวเลขศูนย์ [0] และหนึ่ง [1] โดยแต่ละหลักจะเรียกว่า "บิต"
และเมื่อนำตัวเลขหลายๆบิตมาเรียงต่อกันจะใช้สร้างรหัสแทนจำนวน อักขระ สัญลักษณ์
ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ

                                          

         2.รหัสแทนข้อมูล
               - รหัสแอสกี [ASCII] : แทนข้อมูลด้วยเลขฐานสองจำนวน 8 บิต หรือเท่ากับ 1 ไบต์ แทนอักขระหรือสัญลักษณ์แต่ละตัว โดยการแทนอักขระแต่ละตัวจะประกอบด้วยตัวเลขฐานสอง 8 บิตเรียงกัน

                                

              - รหัสยูนิโค้ด : แทนข้อมุลจำนวน 16 บิต

                                           

         3.การจัดการข้อมูลด้วยคอมพิวเตอร์

           - บิต [bit] คือ ตัวเลขหลักใดหลักหนึ่งในระบบเลขฐานสอง [0 กับ 1]
                           

           - ตัวอักขระ [character] คือ ตัวเลข ตัวอักษร หรือเครื่องหมายใดๆ โดยตัวอักขระแต่ละตัวจะใช้เลขฐานสองจำนวน 8 บิต หรือ 1 ไบต์ ในการแทนข้อมูล

                               

           - เขตข้อมูล [field] คือ ข้อมุลที่เป้นตัวอักขระเรียงต่อกัน เพื่อแทนความหมายใดความหมายหนึ่ง
   
           - ระเบียนข้อมูล [record] คือ กลุ่มของเขตข้อมูลที่มีความเกี่ยวข้องกัน ตั้งแต่ 1 เขต ข้อมูลขึ้นไป

                           

          - แฟ้มข้อมูล [file] คือ กลุ่มของระเบียนข้อมูลที่มีความสัมพันธ์กัน ตั้งแต่ หนึ่งระเบียนขึ้นไป

                              

          - ฐานข้อมูล [database] เป็นที่รวบรวมแฟ้มข้อมูลหลายๆแฟ้มเข้าด้วยกัน

                                

2.4 จริยธรรมในการใช้ข้อมูล

         1.ความเป็นส่วนตัว [privacy] ก่อนเผยแพร่ข้อมูลทุกครั้งต้องคำนึงถึงข้อมูลที่มีความเป็นส่วนตัวสูง หากข้อมูลเหล่านี้ถูกพวกมิจฉาชีพนำไปใช้ผิดวัตถุประสงค์

                                     
 
        2. ความถูกต้อง [accuracy] ก่อนเผยแพร่ข้อมูลใดๆ ควรตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลเสียก่อน
เพราะ ถ้าผู้รับข้อมูลได้รับข้อมูลที่ผิด จะไม่สามารถนำข้อมูลนั้นไปใช้ประโยชน์อะไรได้เลย

                                          

       3.ความเป็นเจ้าของ [property] ผู้ใช้ควรระมัดระวังในการนำข้อมุลมาใช้งาน ว่าได้รับอนุญาตจากเจ้าของข้อมูลหรือไม่ ซึ่งหากละเมิดลิขสิทธิ์จะมีความผิดตามกฏหมาย

      4.การเข้าถึงข้อมูล [acessibility] หากเข้าถึงข้อมุลของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต ถือว่าเป็นการผิดจริยธรรมเช่นเดียวกับการละเมิดข้อมูลส่วนตัว

                                
                                    

   ** คำถาม : 1 ไบต์ มีกี่บิต?

บทที่ 1 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

บทที่ 1 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

1.1ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร >แบ่งเป็น 3 คำ               
1.เทคโนโลยี [Technology] : การนำความรู้มาประยุกต์ในการพัฒนาเครื่องมือเพื่อช่วยในการทำงาน      
2.สารสนเทศ [Information] : ข้อมูลที่ผ่านการประมวลผล สามารถใช้ประโยชน์ได้                
3.การสื่อสาร [Communication] : การส่งข้อมูลโดยอาศัยสื่อเป็นตัวกลาง
เทคโนโลยีสารสนเทศ [Information Technology : IT] 
หมายถึง การนำความรู้มาประยุกต์ใช้ทางด้านเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร [Information and Communication Technology : ICT]
 หมายถึง การนำเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์มาใช้ร่วมกับเทคโนโลยีการสื่อสารและโทรคมนาคม

1.2 ระบบสารสนเทศ                
ระบบสารสนเทศ [Information system] เป็นระบบที่ช่วยในการรวบรวม,จัดเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบมี 5 ส่วนสำคัญ ได้แก่

1.ฮาร์ดแวร์ [Hardware]  เป็นเครื่องมือที่ใช้จัดการกับสารสนเทศ เป็นอุปกรณ์คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่อพ่วงต่างๆ เช่น จอภาพ [monitor] , เครื่องพิมพ์ [printer]

2.ซอฟต์แวร์ [software] เป็นโปรแกรมหรือชุดคำสั่งที่สั่งการให้คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่อพพ่วงต่างๆทำงานตาม แบ่งเป็น 2 ประเภท          

ซอฟต์แวร์ระบบ [system software] เป็นชุดคำสั่งที่มีหน้าที่ควบคุมการทำงานของอุปกรณ์และซอฟต์แวร์ทั้งหมดภายในเครื่องคอมพิวเตอร์ เช่น วินโดวส์ [Windows]   
       
ซอฟต์แวร์ประยุกย์ [application software] เป็นชุดคำสั่งที่เขียนขึ้นเพื่อประยุกต์ใช้กับงานตามความต้องการ เช่น ซอฟต์แวร์ประมวลผล [word processor]ตัวอย่างซอฟต์แวร์ประยุกต์ :

                                                  
         
 Adobe Reader 11.0.2  เป็นโปรแกรมสำหรับอ่านไฟล์ PDF จากค่ายต้นแบบอย่าง Adobe ซึ่งถือว่าเป็นค่ายเจ้าของลิขสิทธิ์ผู้คิดค้นมาตรฐานสำหรับไฟล์ PDF โดยในปัจจุบันไฟล์ PDF ได้กลายเป็นมาตรฐานไฟล์เอกสารที่ใช้งานอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน เนื่องจากไฟล์มีขนาดเล็ก สามารถแสดงผลเอกสารได้เหมือนกันทุกครั้ง ไม่ว่าจะเปิดไฟล์จากเครื่องใด (ซึ่งต่างจากไฟล์จาก MS-Office ที่มักมีปัญหาการแสดงผลต่างกันไปแต่ละเครื่องคอมพิวเตอร์) อีกทั้งไฟล์ PDF สามารถแสดงผลด้วยตัวอักษร, รูปภาพ, หรือแม้แต่คลิปเสียงและคลิปวีดีโอ ทำให้โปรแกรมนี้จึงได้กลายเป็นโปรแกรมสามัญประจำเครื่องที่เรียกได้ว่าคอมพิวเตอร์ทุกเครื่องควรจะมีโปรแกรมนี้ติดเครื่องไว้อยู่เสมอ

3.ข้อมูล [data] ข้อมูลถูกรวมและป้อนเข้าสู่เครื่องคอมพิวเตอร์ด้วยอุปกรณ์รับข้อมูล

4.บุคลากร [people] ต้องมีความรู้และความเข้าใจในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศให้เกิดประโยชน์ แบ่งเป็น           
ผู้พัฒนา : ต้องพัฒนาระบบสารสนเทศ        
ผู้ใช้      : ต้องมีความรู้และความเข้าใจการใช้งานระบบสารสนเทศ

5.ขั้นตอนการปฏิบัติงาน [procedure] ผู้ใช้ต้องปฏิบัติตามคู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อให้งานมีประสิทธิภาพ

1.3 ประโยชน์ของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร        
   
1.ด้านการศึกษา
      เป็นเครื่องมือในการบริหารงานการศึกษาเพื่อเก็บข้อมูลต่างๆ และเป็นเครื่องมือเพื่อเพิ่มโอกาสทางการศึกษาและเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนการสอน         
 2.ด้านการจัดเก็บข้อมูล              
       รวบรวมและบันทึกในรูปของสื่อบันทึกข้อมูลประเภทต่างๆ เช่น CD-Ram         
3.ด้านการสื่อสารและโทรคมนาคม : การสื่อสารแบบไร้สาย
4.ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี      
     การวิจัยและการทดลองทางด้านวิทยาศาสตร์ล้วนแล้วแต่ต้องใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารทั้งสิ้น          
5.ด้านความบันเทิง      
     รูปแบบการนำเสนอที่ตอบสนองความต้องการทั้งภาพและเสียง ประกอบกับการเข้าถึงข้อมูลสารสนเทศต่างๆ

1.4 แนวโน้มการใช้งานเทคโนโลยรสารสนเทศและะการสื่อสาร 
- เทคโนโลยีแบบไร้สายทำให้ติดต่อสื่อสารกันสะดวก รวดเร็วขึ้น 
- มีการใช้ระบบเสมือนจริงผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตเพื่มมากขึ้น 
- อุปกรณ์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารจะมีขนาดกะทัดรัดและราคาถูก แต่มีประสิทธิภาพสูง           
- การวางแผน คิดวิเคราะห์ และการตัดสินใจของมนุษย์จะถูกทนที่โดยคอมพิวเตอร์         
- หน่วยงานมีขนาดเล็กลง เพราะ เปลี่ยนการเชื่อโยงเป็นเครื่อข่าย

1.5 ผลกระทบจากการใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร          
- พฤติกรรมเลียนแบบ          
- การใช้ชีวิตของสังคมเมืองเปลี่ยนไป    
- การเข้าถึงข้อมูลที่ง่าย ทำให้เกิดช่องทางโจรกรรมเพิ่มขึ้น  
- การผลิตของผิดกฏหมายและละเมิดลิขสิทธิ์เพิ่มขึ้น          
- การส่งต่อข้อมูล อาจเป็นการละเมิดลิขสิทธิส่วนบุคคลได้           
- ขยะอิเล็กทรอนิกส์

1.6 อาชีพที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
- นักเขียนโปรแกรม : เขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ให้ทำงานตามต้องการ          
- นักวิเคราะห์ระบบ  : วิเคราะห์และพัฒนาระบบสารสนเทศ      
- ผู้ดูแลและบริหารฐานข้อมูล : บริหารจัดการฐานข้อมูล ดูแลความปลอดภัยระบบเครือข่าย           
- ผู้ดูแลและบริหารระบบเครือข่าย : บริหารจัดการระบบเครือช่าย   
- ผู้พัฒนาและบริหารระบบเว็บไซต์ : ดูแลและควบคุมทิศทางของเว็บไซต์           
- เจ้าหน้าที่เทคนิค : ดูแลรักษาอุปกรณืคอมพิวเตอร์ทั้งฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์